પેલેસ્ટાઈનના સમર્થનમાં વિરોધ કરી રહેલા લોકો ગાઝાથી લંડન સુધીના રસ્તાઓ પર ‘તરબૂચ’ના ચિત્રો અને બેનરો લઈને ફરતા જોવા મળે છે. આ પાછળનું કારણ શું છે. તરબૂચ સાથે આ ચળવળનું શું જોડાણ છે? આ પ્રશ્ન તમારા મનમાં પણ આવતો જ હશે. હકીકતમાં, તરબૂચ પેલેસ્ટાઈનના સમર્થન અને ઈઝરાયેલના વિરોધનું પ્રતીક બની ગયું છે અને તેના કારણે પેલેસ્ટાઈન સમર્થકો તેની તસવીરો લઈને દુનિયાભરમાં ફરતા જોવા મળે છે. પેલેસ્ટાઈન સામે વિરોધનું પ્રતીક બની રહેલા ફળની કહાની લગભગ 55 વર્ષ જૂની છે.
હકીકતમાં, 1967 માં, ઇઝરાયેલ અને આરબ દેશો વચ્ચે ભીષણ સંઘર્ષ થયો. તે દરમિયાન ઇઝરાયલે ગાઝા અને પશ્ચિમ કાંઠે પેલેસ્ટિનિયન ધ્વજ પ્રદર્શિત કરવા પર પણ પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આટલું જ નહીં, 1980માં ઇઝરાયેલની સેનાએ રામલ્લાહમાં એક ગેલેરી પણ બંધ કરી દીધી હતી, જેનું સંચાલન ત્રણ કલાકારો કરી રહ્યા હતા. આ લોકો પર રાજકીય વસ્તુઓ બતાવવાનો આરોપ હતો અને તેમને પેલેસ્ટાઈન ધ્વજના રંગોમાં બતાવવામાં આવી રહ્યા હતા. આ રંગો હતા- લાલ, લીલો, કાળો અને સફેદ.
આ ત્રણ લોકોને ઈઝરાયેલની સેનાએ બોલાવ્યા હતા. આ ગેલેરીનું સંચાલન કરતા સ્લિમાને મન્સુરએ કહ્યું કે ઇઝરાયલના પોલીસ અધિકારીએ તેમને કહ્યું કે સેનાની પરવાનગી વિના ગેલેરી અથવા પ્રદર્શનની સ્થાપના પર પ્રતિબંધ છે. તેમણે કહ્યું કે સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે પેલેસ્ટિનિયન ધ્વજના રંગોમાં કંઈપણ ન રંગવું જોઈએ. કલાકારનું કહેવું છે કે તે જ સમયે ઈઝરાયેલના અધિકારીએ તરબૂચ તરફ ઈશારો કરીને કહ્યું કે તેનું પ્રદર્શન સેનાના નિયમોનું પણ ઉલ્લંઘન છે. કારણ કે જ્યારે તરબૂચને કાપવામાં આવે છે ત્યારે તેના રંગો પણ પેલેસ્ટાઈનના ધ્વજને મળતા આવે છે.
જ્યારે ઈઝરાયલી ઓફિસરે કહ્યું- તમે તરબૂચ જોઈ રહ્યા છો, આ રંગ પણ પ્રતિબંધિત છે
ઇઝરાયેલના અધિકારી દ્વારા કહેવામાં આવ્યું હતું કે કાપેલું તરબૂચ સમગ્ર વિશ્વમાં પેલેસ્ટાઇનના સમર્થનનું પ્રતીક બની ગયું છે. જેરુસલેમમાં જન્મેલા લેખક મહદી સબ્બાગ કહે છે, “જ્યાં પણ હું કાપેલા તરબૂચ જોઉં છું, ત્યાં હું લોકોની લાગણીઓને સમજવાનું શરૂ કરું છું.” તે કહે છે કે લોકો ઇઝરાયેલના વિસ્તારોમાં પણ આ પ્રદર્શિત કરે છે અને કેટલીકવાર ઇઝરાયેલની સેના આવું કરનારા લોકોની ધરપકડ કરે છે.
જ્યારે ટેક્સીઓ પર કાપેલા તરબૂચવાળા સ્ટિકર હોય છે
મન્સૂર કહે છે કે 1990માં પણ કાપેલા તરબૂચને લઈને ઘણા પ્રદર્શન થયા હતા. હવે ફરી એકવાર તે પેલેસ્ટાઈનનું રાષ્ટ્રીય પ્રતીક બની ગયું છે. એટલું જ નહીં, એક વર્ષ પહેલા ઇઝરાયલે જાહેર સ્થળો પર પેલેસ્ટિનિયન ધ્વજ દર્શાવવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આનો ભારે વિરોધ થયો હતો. પછી એક કાર્યકર્તા જૂથ, જાઝિમ, તેલ અવીવમાં ટેક્સીઓ પર ચોંટાડેલા તરબૂચના કટવાળા સ્ટીકરો હતા. તેમની નીચે કેપ્શનમાં લખ્યું છે, ‘આ પેલેસ્ટાઈનનો ધ્વજ નથી.’ આ રીતે તરબૂચ પેલેસ્ટાઈનના સમર્થનનું પ્રતીક બની ગયું છે.
