ઉત્તર પ્રદેશમાં લોકસભા ચૂંટણીમાં ભારતીય જનતા પાર્ટીને સૌથી મોટો ઝટકો લાગ્યો છે. ભગવા પાર્ટી રામનગરી અયોધ્યા સીટ પણ બચાવી શકી નથી, જ્યાં તાજેતરમાં ભવ્ય રામ મંદિરનું અભિષેક કરવામાં આવ્યું હતું. પરિણામ સામે આવ્યા બાદ ફૈઝાબાદની આ બેઠકે લોકોનું ધ્યાન પોતાની તરફ ખેંચ્યું છે. ભાજપ પાસેથી આ સીટ છીનવી લેનાર સમાજવાદી પાર્ટી (એસપી)ના નેતા અવધેશ પ્રસાદ સિંહની ચર્ચા થઈ રહી છે. તેઓ દલિત છે અને બિન અનામત બેઠક પરથી ચૂંટણી જીત્યા છે. આવું કરનાર તે એકમાત્ર નેતા છે. તેમણે બે વખત ભાજપના સાંસદ લલ્લુ સિંહને 54567 મતોથી હરાવ્યા છે.
અવધેશ પ્રસાદને માત્ર દલિત નેતા તરીકે ઓળખાવવી પસંદ નથી, પરંતુ વાસ્તવિકતા એ છે કે તેઓ સપાના દલિત ચહેરા તરીકે ઓળખાય છે. આ પહેલા તેઓ સાત વખત ધારાસભ્ય રહી ચૂક્યા છે. તેઓ પ્રથમ વખત સાંસદ બન્યા છે.
અવધેશ પ્રસાદે લખનૌ યુનિવર્સિટીમાંથી કાયદામાં સ્નાતક થયા. તેઓ માત્ર 21 વર્ષની ઉંમરથી રાજકારણમાં સક્રિય છે. તેઓ ભૂતપૂર્વ વડાપ્રધાન ચૌધરી ચરણ સિંહની આગેવાની હેઠળના ભારતીય ક્રાંતિ દળમાં પણ રહી ચૂક્યા છે. 1974 માં, તેમણે અયોધ્યા જિલ્લાની સોહાવલ બેઠક પરથી તેમની પ્રથમ વિધાનસભા ચૂંટણી લડી હતી.
માતાના મૃત્યુ પછી પણ પેરોલ નહીં
ઈમરજન્સી દરમિયાન તેમની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. તે જેલમાં હતો ત્યારે તેની માતાનું અવસાન થયું હતું. તેમને તેમના અંતિમ સંસ્કારમાં સામેલ થવા માટે પેરોલ પણ આપવામાં આવ્યો ન હતો. જેલમાંથી બહાર આવ્યા પછી, તેમણે અભ્યાસ છોડી દીધો અને સંપૂર્ણપણે રાજકારણમાં પ્રવેશ કર્યો. 1981માં તેઓ લોકદળ અને જનતા પાર્ટી બંનેના મહાસચિવ બન્યા.
પિતાના અંતિમ સંસ્કારમાં હાજરી આપી ન હતી
અવધેશ પ્રસાદ તેમના પિતાના અંતિમ સંસ્કારમાં પણ સામેલ થઈ શક્યા ન હતા. અમેઠીમાં લોકસભા પેટાચૂંટણી બાદ તેઓ મત ગણતરીમાં વ્યસ્ત હતા. રાજીવ ગાંધીએ તેમની પ્રથમ ચૂંટણીમાં લોકદળના શરદ યાદવને હરાવ્યા હતા. અવધેશ પ્રસાદને ચરણ સિંહ તરફથી કાઉન્ટિંગ રૂમની બહાર ન જવાની કડક સૂચના મળી હતી. સાત દિવસ સુધી મતગણતરી દરમિયાન પિતાના નિધનના સમાચાર સાંભળ્યા છતાં તેઓ મતગણતરી કેન્દ્રમાં જ રહ્યા.
મુલાયમ સાથે સપાની સ્થાપના
જ્યારે જનતા પાર્ટીનું વિઘટન થયું ત્યારે અવધેશ પ્રસાદ મુલાયમ સિંહ સાથે જોડાયા. 1992માં તેની સાથે એસપીની શરૂઆત કરી. તેમને પાર્ટીના રાષ્ટ્રીય સચિવ અને કેન્દ્રીય સંસદીય બોર્ડના સભ્ય તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. બાદમાં તેમને એસપીના રાષ્ટ્રીય મહાસચિવના પદ પર બઢતી આપવામાં આવી હતી. તેઓ હજુ પણ આ પદ પર છે.
તેમણે 1996માં અકબરપુર લોકસભા બેઠક પરથી પહેલીવાર લોકસભા ચૂંટણી લડી હતી, પરંતુ તેમને હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. પહેલા આ સીટ ફૈઝાબાદ જિલ્લામાં હતી. વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં નસીબે તેમનો ઘણો સાથ આપ્યો છે. તે નવ વખત લડ્યા છે, જેમાંથી સાતમાં સફળતા મળી છે.
