વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી તાજેતરમાં સંયુક્ત આરબ અમીરાત (UAE)ની બે દિવસીય મુલાકાતે હતા. આ સમય દરમિયાન, જ્યારે તેમણે અબુ ધાબીમાં પ્રથમ હિન્દુ મંદિરનું ઉદ્ઘાટન કર્યું, ત્યારે તેમણે વડાપ્રધાન શેખ મોહમ્મદ બિન રાશિદ અલ મક્તૂમ સાથે દુબઈના જેબેલ અલી ફ્રી ટ્રેડ ઝોનમાં ‘ભારત માર્ટ’નો શિલાન્યાસ કર્યો. ભારત માર્ટ એક લાખ ચોરસ જમીન પર બનેલું ટ્રેડ સેન્ટર હશે જે ભારતીય MSME કંપનીઓને આંતરરાષ્ટ્રીય ખરીદદારો સુધી પહોંચવા માટે અસરકારક પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડશે.
ભારત માર્ટ શું છે, તે શું કરશે?
આ પ્રોજેક્ટને આત્મનિર્ભર ભારતના સપનાને સાકાર કરવાની દિશામાં એક મોટું પગલું માનવામાં આવી રહ્યું છે. આ પ્રોજેક્ટ 2025 સુધીમાં પૂર્ણ થવાની અને કાર્યરત થવાની અપેક્ષા છે. તેનું નિર્માણ ડીપી વર્લ્ડ દ્વારા કરવામાં આવશે. વિદેશ મંત્રાલયે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે આ માર્ટ ભારતના સૂક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગો (MSME) ના ઉત્પાદનો માટે ગલ્ફ, પશ્ચિમ એશિયા, આફ્રિકા અને યુરેશિયા પ્રદેશોમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ખરીદદારો સુધી પહોંચવા અને તેમની નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અસરકારક પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડશે. પ્રમોશનમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે.
આ માર્ટ જેબેલ અલી પોર્ટની નજીક બનાવવામાં આવી રહ્યું છે, જે ત્યાં ભારતીય કંપનીઓને વેરહાઉસની સુવિધા પૂરી પાડશે. ભારત તેના વ્યૂહાત્મક સ્થાન અને આ ક્ષેત્રમાં લોજિસ્ટિક્સમાં તેની તાકાતનો લાભ લઈને દ્વિપક્ષીય વેપારને વધુ વિસ્તૃત કરશે. આ વેરહાઉસ સુવિધા કેન્દ્રમાં ભારતીય MSME કંપનીઓના છૂટક શોરૂમ, ઓફિસો અને વેરહાઉસ હશે, જ્યાંથી ભારતીય MSME કંપનીઓને આંતરરાષ્ટ્રીય ખરીદદારો સુધી સરળતાથી પ્રવેશ મળશે.
પશ્ચિમમાં MSME કંપનીઓ માટે સરળ પ્રવેશ
એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ભારત માર્ટ તે MSME કંપનીઓ માટે વરદાન સાબિત થશે જેઓ તેમના ઉત્પાદનો અમેરિકા, યુરોપ, પશ્ચિમ એશિયા અને અન્ય પશ્ચિમી દેશોમાં સપ્લાય કરવા માંગે છે. આનાથી તેમના નિકાસ ખર્ચમાં ઘટાડો થશે અને ભારતીય ઉત્પાદકો ભારત માર્ટ પર એક છત નીચે અનેક ઉત્પાદનોનું પ્રદર્શન કરી શકશે.
ચીન શા માટે તણાવમાં છે?
દુબઈમાં જ ડ્રેગન માર્ટ છે, જે ચાઈનીઝ કંપનીઓના ઉત્પાદનો માટે આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર કેન્દ્ર છે. ડ્રેગનના આકારમાં બનેલ આ માર્ટ ચીનની કંપનીઓના ઉત્પાદનોથી ભરેલું છે. તે 1 લાખ 50 હજાર ચોરસ મીટરમાં બનેલ છે, જ્યાં લગભગ 4000 રિટેલ દુકાનો છે. હવે તેની બાજુમાં ડ્રેગન માર્ટ-2 પણ ખુલ્યું છે, જ્યાં રેસ્ટોરન્ટ, હોટેલ અને સિનેમા હોલની સુવિધા ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવી છે.
આ જ શહેરમાં અત્યાધુનિક ભારત માર્ટનો શિલાન્યાસ કર્યા બાદ ચીન તણાવમાં આવી ગયું છે. આ માર્ટ 2025 સુધીમાં કાર્યરત થશે. વાસ્તવમાં, ભારત અને UAEએ 2030 સુધીમાં નોન-પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોની આયાત-નિકાસ વધારીને રૂ. 8.3 લાખ કરોડથી વધુ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. આ દિશામાં ભારત માર્ટ સંયુક્ત આરબ અમેરિકા સહિત અન્ય દેશો માટે અસરકારક સાબિત થશે. ચીનને આશંકા છે કે જો ભારત માર્ટ કાર્યરત થશે તો માત્ર ચીની ચીજવસ્તુઓને વિદેશી બજારમાં સ્પર્ધાનો સામનો કરવો પડશે એટલું જ નહીં પરંતુ ભારતીય ઉત્પાદનો મધ્ય-પૂર્વ, મધ્ય એશિયા, યુરોપ અને અન્ય પશ્ચિમી દેશોના બજારો પર કબજો જમાવી લેશે.
