ગુજરાતની રાજકોટ લોકસભા બેઠક પરથી ભાજપના ઉમેદવાર પુરષોત્તમ રૂપાલાના રાજપૂત સમાજ દ્વારા વિરોધ હોવા છતાં, રાજકીય વિશ્લેષકો અને મતદારોને વિશ્વાસ છે કે તેઓ ચૂંટણી જીતશે. અહીંના વિશ્લેષકોએ દાવો કર્યો હતો કે રાજકોટ ભાજપનો ‘અભેદ્ય કિલ્લો’ છે. આ સાથે જ મતદારોએ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં સરકાર દ્વારા કરાયેલા વિકાસ કાર્યોની પ્રશંસા કરી હતી.
રૂપાલાએ હાલમાં જ એમ કહીને વિવાદ સર્જ્યો હતો કે તત્કાલીન ‘મહારાજાઓ’ વિદેશી શાસકો અને અંગ્રેજોના જુલમને વશ થઈ ગયા હતા અને તેમની પુત્રીઓના લગ્ન પણ તેમની સાથે કર્યા હતા.
રૂપાલાની માફી રાજપૂતો આ ટિપ્પણીને તેમના અપમાન તરીકે જોઈ રહ્યા છે અને ભાજપને ચેતવણી આપી છે કે રૂપાલાની ટિકિટ કાપો અથવા હાર માટે તૈયાર રહો. પાટીદાર પ્રભુત્વ ધરાવતી આ બેઠક ભાજપનો ગઢ માનવામાં આવે છે. ગુજરાતની તમામ 26 લોકસભા બેઠકો માટે 7 મેના રોજ મતદાન થશે.
ભાજપે રૂપાલાને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે, જેઓ પાટીદાર સમાજના કડવા પેટા વિભાગના છે, બે વખતના સાંસદ મોહન કુંડારિયાના સ્થાને આ બેઠક પરથી તેના ઉમેદવાર તરીકે. કોંગ્રેસે પૂર્વ ધારાસભ્ય પરેશ ધાનાણીને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે, જેઓ લેવા પાટીદાર સમાજમાંથી આવે છે. રૂપાલા અને ધાનાણી પડોશી અમરેલી જિલ્લાના છે.
ત્રણ વખત રાજ્યસભાના સભ્ય રહેલા રૂપાલા પહેલીવાર લોકસભાની ચૂંટણી લડી રહ્યા છે. તેઓ 1991, 1995 અને 1998માં અમરેલીથી ધારાસભ્ય રહી ચૂક્યા છે. ધાનાણીએ રાજ્યમાં 2022ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં અમરેલીથી રૂપાલાને હરાવ્યા હતા. ધાનાણી 2012 અને 2017માં પણ આ વિધાનસભા બેઠક પરથી જીત્યા હતા, પરંતુ 2022માં તેઓ ભાજપના કૌશિક વેકરિયા સામે હારી ગયા હતા. ધાનાણીએ અમરેલીથી 2019ની લોકસભાની ચૂંટણી લડી હતી, પરંતુ ભાજપના નારણ કાછડિયાએ તેમનો પરાજય થયો હતો.
રાજકોટ લોકસભા બેઠક પર 23 લાખ જેટલા મતદારો છે. પાટીદાર-કડવા અને લેવા 5.8 લાખ મતદારો સાથે નિર્ણાયક સ્થિતિમાં છે. આ બેઠક પર 3.5 લાખ કોળી મતદારો, 2.3 લાખ માલધારી (બંને OBC), 1.5 લાખ રાજપૂત, 1.8 લાખ દલિત, લગભગ બે લાખ લઘુમતી સમુદાયના મતદારો અને ત્રણ લાખ બ્રાહ્મણ અને લોહાણા સમુદાયના મતદારો છે.
રાજકીય વિશ્લેષક જગદીશ આચાર્યએ વાતચીતમાં દાવો કર્યો હતો કે રાજપૂત રૂપાલાને સૌથી વધુ નુકસાન પહોંચાડી શકે છે તે તેમના વિજયના માર્જિનને લગભગ 50,000 મતોથી ઘટાડી શકે છે. લગભગ 4 લાખ લેવા પાટીદારો અને કેટલાક હજાર ભાજપ વિરોધી રાજપૂત મતદારોની મદદથી ધાનાણીની જીતની સંભાવના અંગે આચાર્યએ કહ્યું કે આ સંભાવના ઘણી ઓછી છે. તેમણે કહ્યું કે અહીંના મતદારો માટે વડાપ્રધાન મોદીનું નામ અને માત્ર વિકાસ કાર્ય જ ભાજપને સમર્થન આપવા માટે પૂરતું છે. રાજકોટ લોકસભા બેઠક હેઠળ સાત વિધાનસભા મતવિસ્તાર છે અને તે તમામમાં હાલમાં ભાજપના ધારાસભ્યો છે.
ભાજપ 1989થી રાજકોટ લોકસભા બેઠક જીતી રહ્યું છે. માત્ર 2009માં ભાજપના કિરણ પટેલને કોંગ્રેસના કુંવરજી બાવળિયાએ હરાવ્યા હતા. સ્થાનિક વરિષ્ઠ નાગરિક પ્રજ્ઞેશ ઠક્કરે જણાવ્યું હતું કે, અયોધ્યામાં રામ મંદિરનું ઉદ્ઘાટન અને રાજકોટ શહેરનો વિકાસ મહત્વના મુદ્દા છે જેના આધારે તેમના જેવા અનેક લોકો ભાજપને મત આપશે. સ્થાનિક રહેવાસી રક્ષિત પટેલે પણ દાવો કર્યો હતો કે મતદારો ભાજપ અને વડાપ્રધાન મોદીથી ખુશ છે.
રાજકીય વિશ્લેષક જગદીશ મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે રાજકોટ ભાજપનો નિર્વિવાદ ગઢ છે. તેમણે દાવો કર્યો હતો કે, “રાજપૂતોના આંદોલન છતાં રાજકોટમાંથી રૂપાલાને હરાવવા અસંભવ છે. રૂપાલા સામે મોટી સંખ્યામાં લોકોનો ગુસ્સો મતોમાં ફેરવવો જોઈએ, જે શક્ય નથી કારણ કે ભાજપ તરફી મતોની સંખ્યા આખરે ભાજપ વિરોધી મતો કરતાં વધી જશે. તેમણે કહ્યું કે ભાજપે એક સમર્પિત વોટ બેંક બનાવી છે જે અહીં તેની સૌથી મોટી તાકાત છે.
