નેશનલ એડવાઇઝરી કાઉન્સિલ (NAC) અંગે સોનિયા ગાંધીએ કહ્યું છે કે તે અન્ય પાવર સેન્ટર નથી પરંતુ માત્ર વડાપ્રધાનને સલાહ આપવા માટે એક કમિટી હતી. જ્યારે સોનિયા ગાંધીએ આગામી પુસ્તકના લેખમાં NAC અંગે સ્પષ્ટતા આપી છે, ત્યારે તેમણે વર્તમાન NDA સરકાર પર ગંભીર આક્ષેપો કર્યા છે. તમને જણાવી દઈએ કે સોનિયા ગાંધી પર એવા આરોપો લાગ્યા છે કે NACના અધ્યક્ષ રહીને તેઓ મનમોહન સિંહની સરકારના મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લેતા હતા. તેમણે કહ્યું કે એનડીએ સરકાર ખુલ્લેઆમ આરએસએસના નિર્દેશો પર કામ કરી રહી છે. આરએએસ ન તો વિશ્વસનીય છે કે ન તો જનતા દ્વારા ચૂંટાયેલી.
‘એનહાન્સિંગ પીપલ્સ રાઈટ્સ એન્ડ ફ્રીડમ – એનએસી રિવિઝિટેડ’ શીર્ષકવાળા લેખમાં સોનિયા ગાંધીએ લખ્યું છે કે, આ એક મોટી વિડંબના છે કે NACનું અપમાન કરવામાં આવ્યું પરંતુ વર્તમાન NDA સરકાર સતત RSS પાસેથી પોતાની નીતિઓને લઈને સૂચનાઓ લે છે. 2015માં કેન્દ્રીય મંત્રીઓએ તેમની નીતિઓની સંપૂર્ણ રૂપરેખા રજૂ કરી હતી. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ તેને ગાઈડન્સ નામ પણ આપ્યું હતું. તેમણે લખ્યું કે NACની ભૂમિકા ખૂબ જ મર્યાદિત હતી. તે માત્ર વડાપ્રધાનને જ સૂચનો આપતું હતું અને અંતિમ નિર્ણય વડાપ્રધાન અને સરકાર દ્વારા જ લેવામાં આવતો હતો.
તેમણે કહ્યું કે જ્યારે NAC એ SC અને ST માટે અલગ બજેટ બનાવવા અને અસંગઠિત ક્ષેત્ર માટે સામાજિક સુરક્ષા માળખું બનાવવાનું સૂચન કર્યું હતું, ત્યારે તેનો અમલ કરવામાં આવ્યો ન હતો. તેમણે લખ્યું કે, NAC કોઈ એક્ઝિક્યુટિવ નિર્ણય લેવામાં સામેલ નથી. આવા ઘણા સૂચનો કરવામાં આવ્યા હતા જેનો ક્યારેય અમલ થયો નથી. તે માત્ર સલાહકારની ભૂમિકામાં હતો. સોનિયા ગાંધીએ કહ્યું કે NAC વિશે આવી વાતો એટલા માટે કહેવામાં આવી હતી કારણ કે તેના અધ્યક્ષ તે સમયે કોંગ્રેસના અધ્યક્ષ પણ હતા.
રાષ્ટ્રીય આયોજન પંચ વિશે વાત કરતા ગાંધીએ કહ્યું કે, 1938માં જ કોંગ્રેસના તત્કાલિન અધ્યક્ષ સુભાષ ચંદ્ર બોઝે નિર્ણય લેવાની સંસ્થાનું વિકેન્દ્રીકરણ કરવા NAC જેવી સંસ્થા બનાવી હતી. તેમણે કહ્યું કે વર્તમાન એનડીએ સરકારમાં વડાપ્રધાન કાર્યાલય અને મંત્રાલયો માત્ર રબર સ્ટેમ્પ બની ગયા છે. સંસદીય લોકશાહીની મજાક ઉડાવવામાં આવી રહી છે. NAC ની સફળતાઓની યાદી આપતાં તેમણે કહ્યું કે, NAC ની સલાહ બાદ નેશનલ ફૂડ સિક્યુરિટી એક્ટ, ફોરેસ્ટ ઓફિસર્સ એક્ટ 2006 જેવા કાયદાઓ બનાવવામાં આવ્યા હતા.
તેમણે કહ્યું કે એનડીએ સરકારે 2014 થી 2019 સુધી 186 બિલ રજૂ કર્યા, જેમાંથી 142 પર કોઈ પરામર્શ લેવામાં આવ્યો ન હતો. જાહેર સૂચન માટે માત્ર 44 બિલ મૂકવામાં આવ્યા હતા. આ માટે પણ માત્ર 30 દિવસનો સમય આપવામાં આવ્યો હતો. જનતાને નિર્ણય લેવાના અધિકાર અને સલાહ આપવાના અધિકારથી વંચિત રાખવામાં આવી છે. નાગરિકો અને સરકાર વચ્ચેનો સંબંધ એકતરફી બની ગયો છે.