કેરળ હાઈકોર્ટે તેના તાજેતરના ચુકાદામાં બે ટીવી પત્રકારોને મોટી રાહત આપી છે જેમણે સ્ટિંગ ઓપરેશન હાથ ધર્યું હતું અને તેમની સામે શરૂ કરાયેલા ફોજદારી કેસને રદ કર્યો હતો. આ સાથે કોર્ટે કહ્યું છે કે સ્વસ્થ લોકતંત્ર માટે ચોથો સ્તંભ એટલે કે મીડિયા હોવું જરૂરી છે. અમે તેની સામે આવા કેસ દાખલ કરી શકતા નથી. આ મામલો સનસનાટીભર્યા સૌર કૌભાંડ સાથે સંબંધિત છે.
જસ્ટિસ પીવી કુન્હિક્રિષ્નને આ કેસ પર ટિપ્પણી કરતા કહ્યું હતું કે પ્રેસને કેટલીકવાર સરકારોની કામગીરી પર રિપોર્ટિંગ કરતી વખતે અથવા સ્ટિંગ ઑપરેશન કરતી વખતે કાયદાકીય સીમાઓને અસ્પષ્ટ કરવી પડી શકે છે. આ તેમના કામનો એક ભાગ છે કારણ કે લોકોને સાચી માહિતી પૂરી પાડવી એ તેમની ફરજ છે અને તે ઈમાનદારીથી નિભાવવી જોઈએ. આનાથી અવરોધો ન સર્જવા જોઈએ.
બાર એન્ડ બેન્ચના અહેવાલ મુજબ, જસ્ટિસ કુન્હીક્રિષ્નને તેમના ચુકાદામાં લખ્યું હતું કે, “સ્વસ્થ લોકશાહી માટે ચોથો સ્તંભ આવશ્યક છે. તે સુનિશ્ચિત કરે છે કે સત્તાનો દુરુપયોગ ન થાય અને નાગરિકો લોકશાહી પ્રક્રિયાઓ વિશે સારી રીતે માહિતગાર હોય અને તે પ્રક્રિયામાં સામેલ હોય. “ચોથી એસ્ટેટ ઉપરોક્ત સિદ્ધાંતોનું પાલન કરે છે કે નહીં તે અલગ બાબત છે. પરંતુ તેમના તરફથી કેટલીક પ્રવૃત્તિઓ હોઈ શકે છે જે સામાન્ય રીતે કાયદા અનુસાર જરૂરી હોય છે. મંજૂરી નથી. ચોથી કૉલમ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતી આવી એક પદ્ધતિ છે ‘ સ્ટિંગ ઓપરેશન’.”
કોર્ટે કહ્યું કે મીડિયા અને કાયદા અમલીકરણ એજન્સીઓ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા આવા સ્ટિંગ ઓપરેશનને કાયદેસર ગણી શકાય કે નહીં તેનો નિર્ણય કેસ-દર-કેસના આધારે થવો જોઈએ પરંતુ જો કોઈ સ્ટિંગ ઓપરેશન સત્ય શોધવા અને બનાવવાના હેતુથી કરવામાં આવે તો જો તે કરવામાં આવ્યું હોય તો તેને કાર્યવાહીમાંથી મુક્તિ મળી શકે છે. આ સાથે બેન્ચે એક ટીવી ચેનલમાં કામ કરતા બે પત્રકારોને રાહત આપી અને તેમની સામે ફોજદારી કેસની કાર્યવાહી રદ કરી.
બંને પત્રકારોએ ક્રિમિનલ કેસમાંથી રાહત મેળવવા હાઈકોર્ટમાં અરજી કરી હતી. બંને પત્રકારોએ કથિત રીતે સૌર કૌભાંડ કેસમાં એક સાક્ષી પર સ્ટિંગ ઓપરેશન કર્યું હતું. આ કારણોસર, તેની સામે ફોજદારી કાર્યવાહી શરૂ કરવામાં આવી હતી, જે રદ કરવાની હાઇકોર્ટમાં માંગ કરવામાં આવી હતી. જે વ્યક્તિનું સ્ટિંગ ઓપરેશન બંને પત્રકારોએ કર્યું હતું તે તે સમયે જેલમાં હતો. આ કારણોસર, પત્રકારો પર કેરળ પ્રિઝન એન્ડ કરેક્શનલ સર્વિસિસ (મેનેજમેન્ટ) એક્ટ 2010 ની કલમ 86 અને 87નું ઉલ્લંઘન કરવાનો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો અને તેમની સામે કેસ નોંધવામાં આવ્યો હતો.
