ગુજરાતમાં મુસ્લિમ સમાજના 35 ઉમેદવારો લોકસભાની ચૂંટણી લડી રહ્યા છે, પરંતુ કોંગ્રેસે આ વખતે પોતાની પરંપરા તોડી છે અને રાજ્યમાં આ સમુદાયના એક પણ વ્યક્તિને ટિકિટ આપી નથી. કોંગ્રેસે દલીલ કરી છે કે વિપક્ષ ‘ઈન્ડિયા’ (ઈન્ડિયન નેશનલ ડેવલપમેન્ટ ઈન્ક્લુઝિવ એલાયન્સ)ના ઘટક પક્ષો વચ્ચે સીટ વહેંચણીની ડીલ મુજબ ભરૂચ લોકસભા સીટ આ વખતે આમ આદમી પાર્ટી (AAP)ને ગઈ છે. કોંગ્રેસ પરંપરાગત રીતે ભરૂચમાંથી મુસ્લિમ ઉમેદવારને મેદાનમાં ઉતારે છે. રાષ્ટ્રીય પક્ષોમાં માત્ર બહુજન સમાજ પાર્ટી (BSP)એ ગાંધીનગરથી મુસ્લિમ ઉમેદવારને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે.
BSPએ 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં પંચમહાલમાંથી મુસ્લિમ ઉમેદવારને પણ મેદાનમાં ઉતાર્યા હતા. ચૂંટણી પંચના ડેટા અનુસાર, આ વખતે ગુજરાતમાં લોકસભાની 26માંથી 25 બેઠકો માટે 35 મુસ્લિમ ઉમેદવારો મેદાનમાં છે, જ્યારે 2019માં આ સમુદાયના 43 ઉમેદવારો મેદાનમાં હતા. સમુદાયના મોટાભાગના ઉમેદવારો કાં તો અપક્ષ તરીકે ચૂંટણી લડી રહ્યા છે અથવા નાના પક્ષો દ્વારા મેદાનમાં ઉતર્યા છે.
કોંગ્રેસના ગુજરાત એકમના લઘુમતી વિભાગના પ્રમુખ વઝીર ખાન પઠાણે જણાવ્યું હતું કે, પાર્ટીએ પરંપરાગત રીતે રાજ્યમાં, ખાસ કરીને ભરૂચમાંથી મુસ્લિમ સમુદાયમાંથી ઓછામાં ઓછો એક ઉમેદવાર ઉતાર્યો છે, પરંતુ આ વખતે તે શક્ય બન્યું નથી કારણ કે આ બેઠક તમારા માટે ગઈ હતી . તેમણે દાવો કર્યો હતો કે કોંગ્રેસે ગુજરાતની એક સીટ પરથી ઉમેદવાર ઉતારવાની ઓફર કરી હતી, પરંતુ સમુદાયના સભ્યોએ જીતની ઓછી શક્યતાઓને ધ્યાનમાં રાખીને તેનો ઇનકાર કર્યો હતો. પઠાણે કહ્યું કે મુસ્લિમ ઉમેદવારને અન્ય કોઈ બેઠક પરથી ચૂંટણી લડવાનો કોઈ અવકાશ નથી. મોટી મુસ્લિમ વસ્તી ધરાવતી બે બેઠકો – અમદાવાદ પશ્ચિમ અને કચ્છ – અનુસૂચિત જાતિના ઉમેદવારો માટે અનામત છે. ભરૂચ ઉપરાંત કોંગ્રેસે ભૂતકાળમાં નવસારી અને અમદાવાદ (જ્યારે અમદાવાદ પૂર્વ અને પશ્ચિમ બેઠકમાં વિભાજિત નહોતું) મુસ્લિમ ઉમેદવારોને મેદાનમાં ઉતાર્યા હતા.
માયાવતીની આગેવાની હેઠળની બસપાએ આ વખતે ગાંધીનગરથી મોહમ્મદ અનીસ દેસાઈને ટિકિટ આપી છે, જ્યાં તેઓ પીઢ ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP) નેતા અને કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહ સામે ચૂંટણી લડી રહ્યા છે. ગુજરાતમાં જે 25 લોકસભા બેઠકો માટે ચૂંટણી યોજાવાની છે તેમાંથી ગાંધીનગરમાં સૌથી વધુ આઠ મુસ્લિમ ઉમેદવારો છે. ચૂંટણી પંચના આંકડા મુજબ જામનગર અને નવસારીમાં પાંચ-પાંચ, પાટણ અને ભરૂચમાં ચાર-ચાર, પોરબંદર અને ખેડામાં બે-બે અને અમદાવાદ પૂર્વ, બનાસકાંઠા, જૂનાગઢ, પંચમહાલ અને સાબરકાંઠામાં એક-એક મુસ્લિમ ઉમેદવારો છે. મોટાભાગના ઉમેદવારો અપક્ષ છે, જ્યારે ‘રાઈટ ટુ રિકોલ પાર્ટી’, ‘ભારતીય જન નાયક પાર્ટી’, ‘સોશિયલ ડેમોક્રેટિક પાર્ટી’, ‘ગરીબ કલ્યાણ પાર્ટી’ અને ‘પીપલ્સ પાર્ટી’ જેવા કેટલાક નાના પક્ષોએ મુસ્લિમ ઉમેદવારોને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. બેઠકો ઉતરી છે.
ભરૂચના જંબુસર તાલુકાના સરોડ ગામના સરપંચ ઈસ્માઈલ પટેલ ભરૂચ લોકસભા બેઠક પરથી અપક્ષ ઉમેદવાર તરીકે ચૂંટણી લડી રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે તેમણે 2022માં રાજ્યમાં યોજાનારી વિધાનસભા ચૂંટણી માટે પણ ટિકિટ માટે પ્રયાસ કર્યો હતો, પરંતુ કોંગ્રેસે તેમને ટિકિટ આપી ન હતી. તેમણે દાવો કર્યો કે મોટા રાજકીય પક્ષો મુસ્લિમ નેતાઓની અવગણના કરે છે, જેના કારણે અમારે રસ્તો શોધીને સ્વતંત્ર ઉમેદવાર તરીકે ચૂંટણી લડવી પડી છે. અમારા વિસ્તારમાં લોકોને ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે પરંતુ સ્થાનિક આગેવાનો તેમની મદદ કરવા આવતા નથી જેના કારણે સ્થાનિક લોકો તેમના જ સમુદાયમાંથી નેતા ઈચ્છે છે.
22 એપ્રિલના રોજ પ્રસિદ્ધ થયેલ ઉમેદવારોની અંતિમ યાદી મુજબ ગુજરાતમાં 7 મેના રોજ યોજાનારી ચૂંટણી માટે કુલ 266 ઉમેદવારો મેદાનમાં છે. ગુજરાતની 26 બેઠકોમાંથી સુરત ભાજપના ખાતામાં ગઈ છે, કારણ કે તેના ઉમેદવાર મુકેશ દલાલને ગયા અઠવાડિયે બિનહરીફ ચૂંટાયેલા જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા.