ભારતની આઝાદીનું 75મું વર્ષ 15મી ઓગસ્ટ 2022ના રોજ પૂર્ણ થશે. 12 માર્ચ, 2021 ના રોજ, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ અમદાવાદના સાબરમતી આશ્રમમાં ‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’નું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. કારણ કે આ દિવસે મહાત્મા ગાંધીએ ‘મીઠા સત્યાગ્રહ’ની શરૂઆત કરી હતી. આ ફેસ્ટિવલ 15 ઓગસ્ટ 2023 સુધી ચાલશે.
‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’ની ઉજવણીના કેટલાક કારણો છે. પહેલું એ કે ભારતને અંગ્રેજોની ગુલામીમાંથી આઝાદી મળી. બીજું, આ રાષ્ટ્રના સપૂતોને યાદ કરવાનો દિવસ છે જેમણે દેશને આઝાદ કરાવવા માટે ઘણું બલિદાન આપ્યું અને ઘણું સહન કર્યું. ત્રીજું, આઝાદીના 75 વર્ષ પૂર્ણ થયા છે. આ કારણોસર, ‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’ દ્વારા તે તમામ લોકોને સ્વતંત્રતા અને લોકશાહીનો સાચો અર્થ જણાવવો ખૂબ જ જરૂરી છે અને સાથે જ આ 75 વર્ષમાં ભારતે શું સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી છે તે જણાવવું પણ જરૂરી છે.
હાલમાં, યુવા પેઢી, જેમની ઉંમર 18 થી 35 વર્ષની વચ્ચે છે, તે સ્વતંત્રતાની લડત અને લોકશાહીના મહત્વને સારી રીતે જાણતી નથી. અનેક વિચારધારાઓમાં વહેંચાયેલી આ પેઢી ગેરસમજના ચોકઠા પર ઉભી છે. આવી સ્થિતિમાં, તેને આપણા દેશના ઇતિહાસ અને વર્તમાન સાથે જોડવું જરૂરી છે. કહેવાય છે કે જે દેશ પોતાનો ઈતિહાસ ભૂલી જાય છે તે તેની ભૂગોળ પણ બદલી નાખે છે અને આવું થયું પણ છે. ઘણા બલિદાન વ્યર્થ ગયા જ્યારે દેશના ભાગલા પડ્યા.
આજની યુવા પેઢીને જાણવું જરૂરી છે કે, ભારતને આઝાદ કરવા માટે કયા પડકારોનો સામનો કરવો પડ્યો અને ભારતને કેવા બલિદાન આપવા પડ્યા. આ સાથે આવનારા સમયમાં કયા પડકારોનો સામનો કરવો પડશે. જો કે પુસ્તકો અને શાળાના પાઠો તેને સ્વતંત્રતા વિશે થોડી માહિતી આપે છે, તે તેના સંઘર્ષની વાર્તાને નજીકથી જાણતા નથી. ઈતિહાસ વિશે ઘણી એવી બાબતો છે જે અભ્યાસક્રમમાં નથી, જે જાણવી કે જણાવવી જરૂરી છે.
ભારતને વિશ્વ અર્થતંત્રમાં એક શક્તિ માનવામાં આવે છે. ભારતમાં મોટી સંખ્યામાં યુવાનો છે, જેઓ પોતાની ક્ષમતાથી સતત પ્રગતિ અને સફળતાનો ઝંડો લહેરાવી રહ્યા છે અને દેશના વિકાસમાં મદદ કરી રહ્યા છે. અને દેશના વિકાસમાં ફાળો આપે છે, પરંતુ ભારતે ખરાબ અર્થવ્યવસ્થાનો સમયગાળો પણ જોયો છે જ્યારે આઝાદી પછી ભારતને ભાગલાનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, અને ભારતને ચીન સાથે યુદ્ધ કરવું પડ્યું હતું. તે સમય પછી ભારતની અર્થવ્યવસ્થા સંપૂર્ણપણે તૂટી ગઈ હતી પરંતુ તેમ છતાં સતત પ્રયાસો અને દેશભક્તિના આધારે આજે ભારત એક મોટી અર્થવ્યવસ્થા અને દરેક ક્ષેત્રે વિકાસ ધરાવતો દેશ બની ગયો છે.
આજે ભારત પરમાણુ શક્તિની સાથે સાથે મોટી સૈન્ય શક્તિ પણ છે. એટલું જ નહીં, ચંદ્ર અને મંગળ પર માનવરહિત મિશન મોકલનારા 5 દેશોની યાદીમાં ભારતનું નામ પણ સામેલ છે, જે દરેક ભારતીય માટે ગર્વની વાત છે. વળી, ભારત એકમાત્ર એવો દેશ છે જેણે ખૂબ જ ઓછા ખર્ચે પહેલીવાર મંગળ મિશનને સફળ બનાવ્યું. ઉત્પાદનની વાત કરીએ તો ભારતે આ મામલે પણ ઘણા દેશોને પાછળ છોડી દીધા છે. આજે વિશ્વ ભારત તરફ સન્માન અને આશાની નજરે જોઈ રહ્યું છે. આ બધી બાબતો પર ધ્યાન આપવું જરૂરી છે કારણ કે જ્યારે તમે આ બધી બાબતો પર ધ્યાન આપશો ત્યારે તમને ગર્વની લાગણી થશે કે તમે ભારતીય છો અને તમારો જન્મ ભારત જેવા દેશમાં થયો છે, તેથી ‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’ ઉજવવો ખૂબ જ જરૂરી છે.
સ્વતંત્રતાનો તહેવાર કોઈ ચોક્કસ જાતિ, ધર્મ કે રાજ્ય માટે નહીં પરંતુ સમગ્ર ભારત માટે મહત્વપૂર્ણ છે. આ રાષ્ટ્રીય તહેવાર દરમિયાન તમામ સરકારી ઈમારતો અને ઘરો પર તિરંગો ફરકાવવામાં આવશે અને કેટલીક જગ્યાએ રેલીઓ પણ કાઢવામાં આવશે જેથી તેનું મહત્વ લોકો સુધી પહોંચી શકે. શાળાના બાળકો સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોમાં ભાગ લઈ પોતાની કલા દ્વારા સ્વતંત્રતા પર્વની ઉજવણી કરશે. આ માટે શાળાઓમાં તડામાર તૈયારીઓ ચાલી રહી છે. બાળકોને સ્વતંત્રતા સંગ્રામની વાર્તાઓ સંભળાવવામાં આવી રહી છે.
જો કે, 15 ઓગસ્ટ 2021 થી, આ કાર્યક્રમ શરૂ થયો છે જેમાં દેશ સંગીત, નૃત્ય, પ્રવચન અને પ્રસ્તાવના વાંચનનો સમાવેશ થાય છે. આ મહોત્સવમાં દેશની સંસ્કૃતિને દર્શાવતા સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ સાથે ‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’માં ચરખા સાથે લોકલ ફોર વોકલને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું હતું. આ માટે સાબરમતી આશ્રમમાં સ્પિનિંગ વ્હીલ રાખવામાં આવ્યું છે, જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ સ્થાનિક વેપારી અને કંપનીનો માલ ખરીદશે અને તેની તસવીર સોશિયલ મીડિયા પર લોકલ ફોર વોકલનું ટેગ લગાવીને સોશિયલ મીડિયા પર મૂકશે, ત્યાર બાદ તરત જ આ સ્પિનિંગ વ્હીલ સ્પિન કરશે.
