નાલંદા વિશ્વવિદ્યાલય, જે સમગ્ર વિશ્વમાં શિક્ષણનું મુખ્ય કેન્દ્ર હતું, લગભગ 800 વર્ષ પછી ફરી જીવંત થઈ છે. 17 દેશોના સહયોગથી, ભારત સરકારે રાજગીર નજીક નાલંદા યુનિવર્સિટીનું નવું કેમ્પસ બનાવ્યું, જેનું ઉદ્ઘાટન બુધવારે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કર્યું. આ દરમિયાન વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર, બિહારના રાજ્યપાલ રાજેન્દ્ર વિશ્વનાથ આર્લેકર, મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમાર અને 17 દેશોના રાજદૂતો અને અન્ય ઘણા મહેમાનો હાજર હતા. નાલંદા યુનિવર્સિટીનું નવું કેમ્પસ ઘણી રીતે ખાસ છે, જેમાં પરંપરા જાળવી રાખીને વિદ્યાર્થીઓને આધુનિક સુવિધાઓ પૂરી પાડવામાં આવી છે.
પોતાના ભાષણમાં પીએમ મોદીએ નાલંદા યુનિવર્સિટીના નવા કેમ્પસના નિર્માણમાં સહયોગ કરનારા તમામ દેશોનો આભાર માન્યો હતો. તેમણે પોતાના ભાષણમાં કહ્યું કે નાલંદા માત્ર ભારતનું પુનરુજ્જીવન નથી, તેની સાથે અનેક દેશોની વિરાસત જોડાયેલી છે. નાલંદા યુનિવર્સિટીના પુનર્નિર્માણમાં ભાગીદાર દેશોએ પણ ભાગ લીધો છે.
હકીકતમાં, 2007માં આયોજિત પૂર્વ એશિયા સમિટ દરમિયાન, પ્રાચીન નાલંદા યુનિવર્સિટીને પુનર્જીવિત કરવા પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. આ પછી ભારતની તત્કાલિન યુપીએ સરકારે 2010માં નાલંદા યુનિવર્સિટી એક્ટ પસાર કર્યો હતો. 2014 માં કેન્દ્રમાં એનડીએ સરકારની રચના પછી, તત્કાલીન વિદેશ પ્રધાન સુષ્મા સ્વરાજે 19 સપ્ટેમ્બર 2014 ના રોજ નાલંદા યુનિવર્સિટીના નવા કેમ્પસનો શિલાન્યાસ કર્યો હતો. લગભગ 9 વર્ષ પછી, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ બુધવારે, 19 જૂન, 2024 ના રોજ આ કેમ્પસનું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
નાલંદા યુનિવર્સિટીના નવા કેમ્પસની વિશેષતા
આ સંકુલ ઐતિહાસિક શહેર રાજગીરની પાંચ ટેકરીઓ પૈકીની એક વૈભરગીરીની તળેટીમાં બનાવવામાં આવ્યું છે. લગભગ 455 એકરમાં ફેલાયેલા નવા કેમ્પસમાં 1750 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે નવી ઇમારતો અને અન્ય સુવિધાઓનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. હાલમાં આ કેમ્પસનું કામ ચાલી રહ્યું છે. નાલંદા યુનિવર્સિટીના કેમ્પસમાં 24 ઇમારતો છે.
કુદરતી છાંટા અને પાણીના કારણે નવું કેમ્પસ પડી ગયું છે
પ્રકૃતિની ગોદમાં આવેલી નાલંદા યુનિવર્સિટીના નવા કેમ્પસનો નજારો ખૂબ જ મનમોહક છે. આ સંકુલનો ચોથો ભાગ પાણીથી ઢંકાયેલો છે. વિવિધ ઇમારતોની આસપાસ જળાશયો બનાવવામાં આવ્યા છે. જે બિહારની પરંપરાગત અહર પેઈન વોટર હાર્વેસ્ટિંગ સિસ્ટમ પર આધારિત છે. એટલે કે આધુનિકતા સાથે પરંપરાનો સંગમ આ કેમ્પસમાં જોવા મળશે.
