લોકસભા ચૂંટણીના પરિણામો આવી ગયા છે અને આ પરિણામોનું વિશ્લેષણ પણ ચાલી રહ્યું છે. 2024માં 240 બેઠકો જીતનાર ભાજપ 2019માં 303 બેઠકો જીતવામાં સફળ રહી હતી. આ વખતે તેમાંથી 92 બેઠકો પર ભાજપને હારનો સામનો કરવો પડ્યો છે. ઉત્તર પ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર અને રાજસ્થાનમાં ભાજપને સૌથી વધુ નુકસાન થયું છે. આમાંની મોટાભાગની બેઠકો ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં હતી, પરંતુ તેમાં મુંબઈ ઉત્તર મધ્ય અને મુંબઈ ઉત્તર પૂર્વ જેવી શહેરી બેઠકોનો પણ સમાવેશ થાય છે, જ્યાં કોંગ્રેસ અને અન્ય પક્ષોએ ભાજપને હરાવ્યા હતા.
2019માં ભાજપે જે 303 બેઠકો જીતી હતી તેમાંથી તેણે ફરીથી 208 બેઠકો જીતી છે અને 92 બેઠકો ગુમાવી છે. આ સિવાય બીજેપીની ત્રણ સીટો એનડીએની અન્ય પાર્ટીએ જીતી છે. તેમાં જનતા દળ (યુનાઈટેડ), જનતા દળ (સેક્યુલર) અને રાષ્ટ્રીય લોક દળનો સમાવેશ થાય છે, જેમણે એક-એક બેઠક જીતી છે. તે જ સમયે, ભાજપે 2024માં 32 નવી બેઠકો પણ જીતી છે. ખાસ વાત એ હતી કે આ 92 બેઠકોમાંથી 29 બેઠકો અનુસૂચિત જાતિ અને અનુસૂચિત જનજાતિ માટે અનામત હતી.
કયા રાજ્યોમાં મોટું નુકસાન થયું?
જો આપણે રાજ્ય મુજબની સ્થિતિ પર નજર કરીએ તો, પાર્ટીને સૌથી વધુ નુકસાન ઉત્તર પ્રદેશમાં થયું હતું, જ્યાં તેણે આ 92માંથી 29 બેઠકો ગુમાવી હતી. તે જ સમયે, મહારાષ્ટ્ર અને રાજસ્થાનમાંથી પણ ભાજપ માટે કોઈ સારા સમાચાર નથી. પાર્ટીએ મહારાષ્ટ્ર અને રાજસ્થાનમાંથી અનુક્રમે 16 અને 10 બેઠકો ગુમાવી છે. આ સિવાય પાર્ટીને કર્ણાટક અને પશ્ચિમ બંગાળમાં 8-8 લોકસભા સીટો પર પણ હારનો સામનો કરવો પડ્યો છે. હરિયાણામાં ભાજપે 10માંથી 5 બેઠકો ગુમાવી છે. પાર્ટીએ બિહારમાં 5, ઝારખંડમાં 3, પંજાબમાં 2 અને આસામ, ચંદીગઢ, દમણ અને દીવ, ગુજરાત, લદ્દાખ અને મણિપુરમાં એક-એક બેઠક ગુમાવી છે. આમ, એકંદરે આ લોકસભા ચૂંટણીમાં, પાર્ટીએ 15 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં 92 બેઠકો ગુમાવી છે. 92 બેઠકો જ્યાં ભાજપ હારી છે તેમાંથી 63 સામાન્ય માટે, 18 SC અને 11 ST માટે અનામત હતી.
92 બેઠકોમાંથી કોંગ્રેસે ભાજપ પાસેથી 42 બેઠકો છીનવી લીધી છે, જેમાં મહારાષ્ટ્રમાં 9, રાજસ્થાનમાં 8 અને ઉત્તર પ્રદેશમાં 4 બેઠકોનો સમાવેશ થાય છે. સમાજવાદી પાર્ટીએ ભાજપ પાસેથી 25 બેઠકો જીતી છે અને આ તમામ બેઠકો યુપીમાં છે. બંગાળમાં તૃણમૂલ કોંગ્રેસ અને મહારાષ્ટ્રમાં એનસીપી-એસપીએ અનુક્રમે 8 અને 5 બેઠકો જીતી છે.
કયા રાજ્યોમાં ભાજપને ફાયદો થયો?
ભાજપે આ 92 બેઠકો ગુમાવી હોવા છતાં, તેણે 11 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં 32 નવા મતવિસ્તારો પણ જીત્યા છે, અને તેની બેઠકોની સંખ્યા 240 પર પહોંચી ગઈ છે. આ 32 નવી સીટોમાંથી સૌથી વધુ 12 ઓડિશામાંથી, 4 તેલંગાણામાંથી, ત્રણ-ત્રણ મહારાષ્ટ્ર અને આંધ્રપ્રદેશ, બે પશ્ચિમ બંગાળ અને એક-એક બિહાર, દાદરા અને નગર હવેલી, છત્તીસગઢ, આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓ, ઉત્તર પ્રદેશની છે. મધ્યપ્રદેશ, કર્ણાટક અને કેરળમાંથી આવ્યા છે.