ઇલોન મસ્કની સ્ટારલિંક સર્વિસ ટૂંક સમયમાં ભારતમાં પ્રવેશી શકે છે. એક અહેવાલ અનુસાર, અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે એલન મસ્કની કંપની સ્ટારલિંકને દેશમાં અવકાશમાંથી વૉઇસ અને ડેટા કમ્યુનિકેશન સેવાઓ પ્રદાન કરવા માટે ગ્રીન સિગ્નલ મળવા જઈ રહી છે કારણ કે સરકાર ડેટા સ્ટોરેજ અને ટ્રાન્સફરના ધોરણો પર તેના પ્રતિસાદોથી સંતુષ્ટ છે. “સ્ટારલિંક દ્વારા અમારા પ્રશ્નોના જવાબો સંતોષકારક જણાય છે…સુરક્ષા તપાસ પૂર્ણ થયા પછી, કંપનીને સેવાઓ પ્રદાન કરવા માટે ગ્લોબલ મોબાઇલ પર્સનલ કોમ્યુનિકેશન બાય સેટેલાઇટ સર્વિસિસ (GMPCS) લાયસન્સ આપવામાં આવશે,” એક સરકારી અધિકારીએ ETને જણાવ્યું હતું. .
લાઇસન્સ મેળવ્યા પછી, સ્પેસએક્સની પેટાકંપની સ્ટારલિંક સંસ્થાઓ તેમજ વ્યક્તિઓને સેટેલાઇટ બ્રોડબેન્ડ, વૉઇસ અને મેસેજિંગ સેવાઓ પ્રદાન કરી શકશે.
સ્ટારલિંક દેશમાં જ ડેટા સ્ટોર કરશે
ET એ અગાઉ જાણ કરી હતી કે કેવી રીતે સ્ટારલિંકને ડેટા સ્ટોરેજ અને ટ્રાન્સફર સંબંધિત પ્રશ્નોના ચોક્કસ જવાબો આપવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું કારણ કે તેના અગાઉના સબમિશન સરકારને સંતોષવામાં નિષ્ફળ ગયા હતા. સ્ટારલિંકે અગાઉ સરકારને જણાવ્યું હતું કે તેનું જૂથ વૈશ્વિક હોવાથી તે ડેટા સ્ટોરેજ અને ટ્રાન્સફર માટે આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણોનું પાલન કરશે. આ સ્થિતિને ભારત સરકાર દ્વારા નકારી કાઢવામાં આવી હતી, જે ઈચ્છે છે કે સ્ટારલિંક ડેટા સ્ટોરેજ માટે ભારતીય નિયમોનું પાલન કરે. “ડેટા ભારતમાં સંગ્રહિત થવો જોઈએ કારણ કે કંપની અહીં લાઇસન્સ ધારક હશે. કંપની હવે આમ કરવા માટે સંમત થઈ છે,” બીજા અધિકારીએ ETને જણાવ્યું હતું.
ભારત સરકારને તેના મંતવ્યો રજૂ કરવા સંદર્ભે સ્ટારલિંકને મોકલવામાં આવેલ એક પ્રશ્ન લેખન સમય સુધી અનુત્તરિત રહ્યો. જો મંજૂર કરવામાં આવે તો, ભારતી સમર્થિત વનવેબ અને રિલાયન્સ જિયોના સેટકોમ આર્મ પછી GMPCS લાઇસન્સ મેળવનારી સ્ટારલિંક ત્રીજી કંપની હશે. જેફ બેઝોસની આગેવાની હેઠળની એમેઝોને પણ ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સ (ડીઓટી) પાસેથી લાયસન્સ માટે અરજી કરી છે, પરંતુ સરકાર દ્વારા તેની અરજી પર હજુ સુધી ચર્ચા કરવામાં આવી નથી.
સેટકોમ સ્પેસ એક્ટિવિટી માટે લાઇસન્સ આપે છે
સેટકોમ સેવા પ્રદાતાઓને પણ ઓટોનોમસ સ્પીડ રેગ્યુલેટર ઈન્ડિયન નેશનલ સ્પેસ પ્રમોશન એન્ડ ઓથોરાઈઝેશન સેન્ટર (IN-SPACE) ની મંજૂરીની જરૂર છે. ભારતની નવી સ્પેસ પોલિસી 2023 એ IN-SPACE ને સરકારી અને ખાનગી સેટકોમ ખેલાડીઓ બંને દ્વારા અવકાશ પ્રવૃત્તિઓના અવકાશને અધિકૃત કરવા માટે સિંગલ-વિન્ડો એજન્સી તરીકે કાર્ય કરવાની સત્તા આપી છે. આ પછી કંપનીઓએ DoT દ્વારા સ્પેક્ટ્રમ ફાળવણી માટે રાહ જોવી પડશે.
દેશમાં સેટેલાઇટ સેવા માટે સ્પેક્ટ્રમ અથવા રેડિયો ફ્રીક્વન્સીની ફાળવણી કેવી રીતે કરવી તે અંગે સરકાર ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (TRAI) ની ભલામણોની રાહ જોઈ રહી છે. પરંતુ જ્યાં સુધી ટ્રાઈ નવા ચેરમેન ન શોધે ત્યાં સુધી ભલામણો કરવામાં આવે તેવી શક્યતા નથી, એમ એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.
ગયા વર્ષે પૈસા પાછા આપવા પડ્યા
ભારતીય સેટકોમ માર્કેટમાં પગ જમાવવાનો સ્પેસએક્સનો આ બીજો પ્રયાસ છે. ગયા વર્ષે, ડીઓટીએ તેને પહેલા નિયમનકારી મંજૂરી મેળવવા માટે કહ્યું તે પછી દેશમાં અરજદારોને પ્રી-બુકિંગના પૈસા પરત કરવાની ફરજ પડી હતી.