ભારત દ્વારા ચંદ્ર માટે લોન્ચ કરાયેલા ચંદ્રયાન-3ના સોફ્ટ લેન્ડિંગની વાર્તા ઇતિહાસમાં નોંધાયેલી છે. ચંદ્રયાન-3 મિશનના લેન્ડર વિક્રમે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પ્રદેશ પર સફળતાપૂર્વક ઉતરાણ કર્યું ત્યારે ભારતે ઈતિહાસ રચ્યો. ચંદ્રયાન-3ની સફળતા બાદ હવે બધાની નજર આગામી તબક્કા એટલે કે ચંદ્રયાન-4 પર છે. ઈન્ડિયા ટુડેના અહેવાલો પર વિશ્વાસ કરવામાં આવે તો ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) અને જાપાન એરોસ્પેસ એક્સપ્લોરેશન એજન્સી (JAXA)એ મળીને ‘Lupex’ લોન્ચ કર્યું છે, જેને ચંદ્રયાન-4 પણ કહેવામાં આવશે. LUPEX ચંદ્રના સૌથી રસપ્રદ પ્રશ્નો શોધવા માટે કામ કરશે. ચંદ્રયાન-4ના પ્રક્ષેપણનું આગામી લક્ષ્ય ચંદ્ર પર પાણીની શોધ કરવાનું છે.
તમને કયા પ્રશ્નોના જવાબો મળશે?
તાજેતરના વર્ષોમાં થયેલા સંશોધનોએ દાવો કર્યો છે કે ચંદ્ર પર પાણીની હાજરી શક્ય છે. ચંદ્ર પર પાણીની હાજરી અવકાશ સંશોધનના ભાવિ પર ઊંડી અસર કરી શકે છે. લ્યુપેક્સ આ પ્રશ્નોના નક્કર જવાબો શોધવા માટે કામ કરશે. LUPEX નો પ્રાથમિક ઉદ્દેશ્ય પાણીની હાજરી અને જરૂરિયાતો માટે ચંદ્રના ધ્રુવીય પ્રદેશોની તપાસ કરવાનો છે. મિશનનો ઉદ્દેશ બે મૂળભૂત રીતે પૂર્ણ કરવાનો છે. પ્રથમ ચંદ્ર પર જળ સંસાધનોની માત્રા અને બીજી ગુણવત્તા નક્કી કરવી.
તે ક્યારે લોન્ચ થશે?
LUPEX ને સપાટીની શોધખોળ અને નીચા-ગુરુત્વાકર્ષણવાળા અવકાશી પદાર્થો પર જરૂરી ટેકનોલોજીને આગળ વધારવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવશે. ચંદ્રને લગતા રસપ્રદ પ્રશ્નોના જવાબ આપવા માટે ભારત-જાપાન સંયુક્ત રીતે સાથે આવી રહ્યા છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ મિશન 2026 સુધીમાં લોન્ચ થઈ શકે છે.
ચંદ્રયાન-3
બુધવારે, ચંદ્રયાન-3નું લેન્ડર સાંજે લગભગ 6 વાગ્યે દક્ષિણ ધ્રુવ પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ દ્વારા લેન્ડ થયું હતું. આ મિશનની સફળતાએ સમગ્ર દેશને ઉત્સાહથી ભરી દીધો. સ્પેસ સેક્ટરમાં ભારતને આ ઐતિહાસિક સિદ્ધિ એવા સમયે મળી છે જ્યારે થોડા દિવસો પહેલા ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર જતા સમયે રશિયન અવકાશયાન ‘લુના 25’ ક્રેશ થયું હતું. આવી સ્થિતિમાં લોકોને ચંદ્રયાન-3 પાસેથી ઘણી અપેક્ષાઓ હતી.