ભારત આઝાદીના 76 વર્ષની ઉજવણી કરી રહ્યું છે. 15 ઓગસ્ટ 1947ના રોજ અંગ્રેજોની ગુલામીની સાંકળો તોડીને દેશ આઝાદ થયો હતો. આઝાદી પછી ભારતમાં ઘણા મોટા ફેરફારો થયા. દેશ એક લોકશાહી રાષ્ટ્ર બન્યો, જેનું પોતાનું બંધારણ છે. જો ભારતીયોને તે તમામ અધિકારો મળે તો દેશના સન્માનીય નાગરિકને તે મળવા જોઈએ.
ભારતમાં ફેલાયેલી આર્થિક, સામાજિક અને રાજકીય અસમાનતાને ઘટાડવાના પ્રયાસ સાથે બંધારણમાં કાયદાઓ બનાવવામાં આવ્યા હતા. બંધારણમાં પણ મહિલાઓને સમાન અધિકારો આપવામાં આવ્યા છે. પરિણામે, આઝાદી પછી દેશના રાજકારણમાં મહિલાઓની ભૂમિકા વધી.
ઈન્દિરા ગાંધીના રૂપમાં દેશને પ્રથમ મહિલા વડાપ્રધાન મળ્યા, જ્યારે આઝાદીના લગભગ 52 વર્ષ બાદ ભારતને પ્રથમ મહિલા રેલવે મંત્રી મળી. ભલે એક મહિલાને રેલ્વે મંત્રી બનતા ઘણા વર્ષો લાગ્યા, પરંતુ મહિલાઓની સ્થિતિને વધુ મજબૂત બનાવવામાં આ પહેલ મહત્વની હતી. ચાલો જાણીએ તે મહિલા વિશે જેમને સૌપ્રથમ રેલ્વે મંત્રીનો ચાર્જ મળ્યો એટલે કે સ્વતંત્ર ભારતની પ્રથમ મહિલા રેલ્વે મંત્રીની રાજકીય સફર વિશે જાણીએ.
ભારતના પ્રથમ મહિલા રેલવે મંત્રી કોણ છે?
આઝાદીના 52 વર્ષ બાદ ભારતીય રેલ્વે સેવાનો હવાલો એક મહિલાના હાથમાં આવ્યો. આ મહિલા હાલમાં ભારતીય રાજકારણમાં એક શક્તિશાળી નામ છે. તેનું નામ મમતા બેનર્જી છે. પશ્ચિમ બંગાળની રાજનીતિમાં અત્યારે મમતા બેનર્જી એક મોટું નામ બની ગયા છે. મમતા બેનર્જીની રાજનીતિમાં ઘણી મોટી ઉપલબ્ધિઓ છે. મમતા બેનર્જી રાજનીતિમાં દીદી તરીકે પ્રખ્યાત છે.
મમતા બેનરજીનું જીવનચરિત્ર
મમતા બેનર્જીનો જન્મ 5 જાન્યુઆરી 1955ના રોજ કોલકાતામાં એક બ્રાહ્મણ પરિવારમાં થયો હતો. તેમના પિતા સ્વતંત્રતા સેનાની હતા. તેમનું પ્રારંભિક શિક્ષણ બંગાળમાંથી થયું હતું. બાદમાં, ઉચ્ચ માધ્યમિક પરીક્ષા પાસ કર્યા પછી, તેણીએ રાજકારણમાં પ્રવેશ કર્યો. તે સમયે મમતા બેનર્જી માત્ર 15 વર્ષની હતી.
મમતા બેનરજીનું શિક્ષણ અને કારકિર્દી
જ્યારે મમતા 17 વર્ષની હતી ત્યારે તેના પિતા પ્રોમિલેશ્વર બેનર્જીની છાયા ઉભી થઈ હતી. જો કે, તેણીએ પોતાનો અભ્યાસ ચાલુ રાખ્યો અને રાજકારણમાં સક્રિય રહી. તેમણે BA પછી ઇસ્લામિક ઇતિહાસમાં માસ્ટર્સ ડિગ્રી મેળવી. બાદમાં જોગેશ ચંદ્ર ચૌધરી કોલેજમાંથી કાયદાનો અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યો. આ દરમિયાન મમતા કોંગ્રેસ પાર્ટીના સંપર્કમાં આવી અને સ્ટુડન્ટ કાઉન્સિલ યુનિયનની સ્થાપના કરી. 1970માં મમતા રાજ્ય મહિલા કોંગ્રેસના મહાસચિવ બન્યા. 1984માં કોમ્યુનિસ્ટ પાર્ટીના દિગ્ગજ નેતા સોમનાથ ચેટરજીને હરાવીને મમતા બેનરજીનો શ્વાસ બની ગયો.
રાજકારણમાં મમતા બેનર્જીની સિદ્ધિ
મમતા બેનર્જી લાંબા સમયથી કોંગ્રેસ પાર્ટી સાથે જોડાયેલા હતા અને અનેક અલગ-અલગ હોદ્દા પર કામ કર્યું હતું. દરમિયાન, 1999માં, મમતા બેનર્જી દેશના પ્રથમ મહિલા રેલ્વે મંત્રી બન્યા. ભારતના ઈતિહાસમાં મહિલાઓ માટે આ બીજી મોટી સિદ્ધિ હતી. જો કે, સરકાર પડી અને મમતા લાંબા સમય સુધી રેલ્વે મંત્રી પદ પર રહી ન હતી. બાદમાં, મમતા ઉદ્યોગ મંત્રાલયની સલાહકાર સમિતિના સભ્ય પણ હતા. અને વર્ષ 2004 માં, તેણીને કોલસા અને ખાણોના કેન્દ્રીય પદ પર નિયુક્ત કરવામાં આવી હતી. વર્ષ 2011માં મમતા બેનર્જી પહેલીવાર પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી બન્યા હતા. 2016માં ફરી મુખ્યમંત્રી બન્યા. બાદમાં 2021માં વિધાનસભા ચૂંટણીમાં મમતા બેનર્જી ત્રીજી વખત મુખ્યમંત્રી બન્યા હતા.