આજના સમયમાં દરેક વ્યક્તિ પોતાની જમા રકમ બેંકમાં જ રાખે છે. માત્ર થાપણો જમા કરાવવા માટે જ નહીં, પણ અમે અમારા મોંઘા દાગીના, ઘર-દુકાન અને તમામ મહત્ત્વના દસ્તાવેજો બેંકમાં જ રાખવાનું પસંદ કરીએ છીએ. લોકો બેંક લોકરમાં વસ્તુઓ સુરક્ષિત રીતે રાખે છે, પરંતુ તેને લાંબા સમય સુધી તોડતા નથી. જો તમે પણ તમારો સામાન બેંક લોકરમાં રાખ્યો છે, પરંતુ તેને તોડ્યો નથી, તો આ તમારા કામના સમાચાર છે.
જો લાંબા સમયથી બેંક લોકર ખોલવામાં આવ્યું નથી, તો તમારે એકવાર તપાસવું જ જોઇએ કે લોકર ડી-એક્ટિવેટ થઈ ગયું છે કે નહીં. તાજેતરમાં, બેંક લોકરને લઈને આરબીઆઈ દ્વારા જારી કરવામાં આવેલી નવી માર્ગદર્શિકામાં, જૂના લોકરના નિયમોમાં કેટલાક સુધારા કરવામાં આવ્યા છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જો લોકર લાંબા સમય સુધી ન તૂટે તો તે આપોઆપ બંધ થઈ જાય છે, ભલે તમે નિયમિત રીતે ભાડું ચૂકવતા હોવ. આમાં, નિષ્ક્રિય બેંક લોકરને લઈને માર્ગદર્શિકા પણ આપવામાં આવી છે.
RBI અનુસાર, જો કોઈ વ્યક્તિએ 7 વર્ષમાં બેંક લોકર નહીં ખોલ્યું હોય, તો આવા લોકરને નિષ્ક્રિય કરી દેવામાં આવશે. આવી સ્થિતિમાં બેંક પહેલા તે ગ્રાહકના દાવાની રાહ જોશે. જો તે દાવો ન કરે પરંતુ નિયમિત ભાડું ચૂકવે, તો બેંક દ્વારા જ લોકરને તોડી પાડવામાં આવશે.
આરબીઆઈની માર્ગદર્શિકા મુજબ, બેંક પ્રથમ લોકરને નોમિની અથવા કાનૂની વારસદારને ટ્રાન્સફર કરશે. જો નોમિની શોધી શકાય તેમ ન હોય તો, બેંક પહેલા બેંક લોકર-ભાડે રાખનારને જાણ કરશે. આ સાથે ઈમેલ અને મોબાઈલ નંબર પર એલર્ટ મેસેજ પણ મોકલવામાં આવશે. જો બેંક દ્વારા મોકલવામાં આવેલ પત્ર પરત કરવામાં આવે છે અથવા જો વ્યક્તિ શોધી શકાતી નથી, તો બેંકે દૈનિક અખબારમાં જાણ કરવી પડશે.
બેંક નોટિસ જારી કરે છે
આ માહિતી લેખ અંગ્રેજીમાં અને બીજો સ્થાનિક ભાષામાં આપવામાં આવ્યો છે. કોઈપણ વ્યક્તિ કે જેને તેમાં રસ હોય તેણે બેંકને જવાબ આપવો પડશે. જો પછી પણ કોઈ દાવો કરતું નથી, તો બેંક દ્વારા લોકર તોડવામાં આવે છે.
લોકર તોડવાની પ્રક્રિયા
જ્યારે બેંક અધિકારી લોકર તોડીને સામાન બહાર કાઢે છે ત્યારે સમગ્ર પ્રક્રિયાનું વિડિયો રેકોર્ડિંગ બે સાક્ષીઓની હાજરીમાં કરવામાં આવે છે. જો સ્માર્ટ વૉલ્ટ હોય, તો વૉલ્ટ એડમિનિસ્ટ્રેટર લૉકર તોડવા માટે પાસવર્ડનો ઉપયોગ કરે છે. લોકર ખોલ્યા બાદ તેને વરિષ્ઠ અધિકારીને સોંપવામાં આવે છે.
