આ વર્ષે 21 જુલાઈના બે દિવસ પહેલા કર્ણાટકના ગુલબર્ગામાં ભવ્ય ઉજવણીની તૈયારીઓ થઈ રહી હતી. કોંગ્રેસ નેતા મલ્લિકાર્જુન ખડગેના જન્મદિવસની તૈયારીઓ ચાલી રહી હતી. ખડગેનો 80મો જન્મદિવસ 21મી જુલાઈએ હતો. એક તરફ સેલિબ્રેશનની તૈયારીઓ થઈ રહી હતી, તો બીજી તરફ ખડગેએ નિવેદન જારી કરીને કહ્યું કે કોઈ ઉજવણી નહીં થાય. તેનું કારણ એ હતું કે 21 જુલાઈએ સોનિયા ગાંધી એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) સમક્ષ હાજર થવાના હતા.
મલ્લિકાર્જુન ખડગે રાજ્યસભામાં વિપક્ષના નેતા છે. જે દિવસે તેમનો 80મો જન્મદિવસ હતો, તે દિવસે તેઓ સંસદમાંથી રસ્તા પર આવીને વિરોધ પ્રદર્શન કરી રહ્યા હતા અને કેન્દ્ર સરકાર વિરુદ્ધ સૂત્રોચ્ચાર કરી રહ્યા હતા. બાદમાં દિલ્હી પોલીસે તેને કસ્ટડીમાં લીધો હતો.
ત્યારે કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતા અને કોંગ્રેસ વર્કિંગ કમિટીના સભ્યએ કહ્યું, ‘આ મલ્લિકાર્જુન ખડગે છે, જે એક નક્કર કોંગ્રેસી છે. તેઓ રસ્તા પર લડી રહ્યા છે અને કોંગ્રેસની યુવા પેઢી માટે પ્રેરણારૂપ છે.
કોંગ્રેસનો આગામી અધ્યક્ષ કેવો હોવો જોઈએ? જ્યારે રાહુલ ગાંધીને આ વિશે પૂછવામાં આવ્યું તો તેમણે કહ્યું, ‘કોંગ્રેસના આગામી અધ્યક્ષ જે પણ બને, તેણે એટલું યાદ રાખવું જોઈએ કે તમે ભારતના વિચારો, માન્યતા અને વિઝનના સમૂહનું પ્રતિનિધિત્વ કરો છો.’
રાહુલ ગાંધીએ જે કહ્યું તે ખડગે બરાબર બેસે છે. ખડગે કટ્ટર કોંગ્રેસી છે જે સંગઠનમાં પાયાના સ્તરેથી ઉભરી આવ્યા છે. 1969 માં, તેઓ ગુલબર્ગ શહેર કોંગ્રેસ સમિતિના પ્રમુખ બન્યા અને સંગઠન માટે વિવિધ સ્તરે કામ કર્યું.
ખડગે સાથે એક સારી વાત એ છે કે તેમના વિપક્ષી નેતાઓ સાથે પણ સારા સંબંધો છે. આજે જ્યારે ભારત જોડો યાત્રા કર્ણાટક પહોંચી ત્યારે ઉમેદવારીપત્રો ભરવામાં આવી રહ્યા છે. 17 ઓક્ટોબરે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી થશે ત્યારે બેલ્લારીમાં આ યાત્રા કાઢવામાં આવશે. અને જ્યારે 19 ઓક્ટોબરે પરિણામ આવશે ત્યારે કર્ણાટકમાં યાત્રા અંતિમ તબક્કામાં હશે.
સૂત્રોએ જણાવ્યું કે કોંગ્રેસ માટે કર્ણાટક મહત્ત્વનું રાજ્ય છે અને તેની જીતની શક્યતાઓ પ્રબળ છે. કર્ણાટકમાં પ્રવાસનો સમયગાળો સૌથી લાંબો છે. ખડગે દ્વારા પાર્ટીએ એવો સંદેશ આપવાનો પ્રયાસ કર્યો છે કે દલિતો તેના માટે મહત્વપૂર્ણ છે અને કર્ણાટક પણ મહત્વનું છે.
ખડગે તળિયાના નેતા છે
ખડગે કર્ણાટક પ્રદેશ કોંગ્રેસના અધ્યક્ષ રહી ચૂક્યા છે. તેઓ 8 વખત ધારાસભ્ય અને 2 વખત લોકસભા સાંસદ રહી ચુક્યા છે. હાલમાં રાજ્યસભાના સભ્ય છે. તેમની રાજકીય કારકિર્દીમાં તેઓ માત્ર એક જ વાર ચૂંટણી હાર્યા છે અને તે પણ 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં. ખડગેનો સતત 10 ચૂંટણી જીતવાનો ટ્રેક રેકોર્ડ છે. 8 વખત વિધાનસભા અને 2 વખત લોકસભા.
યુપીએની બંને સરકારોમાં ખડગેએ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. સંસ્થામાં તેમની ભૂમિકા પણ ખૂબ મહત્વની છે. કર્ણાટક વિધાનસભામાં વિપક્ષના નેતા હોવા ઉપરાંત તેઓ ત્યાંના ગૃહમંત્રી અને ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રી પણ રહી ચૂક્યા છે.
ખડગે મે 2009થી જૂન 2014 સુધી યુપીએ-2માં શ્રમ અને રોજગાર મંત્રી હતા. જૂન 2013 થી મે 2014 સુધી તેમણે રેલ્વે મંત્રાલયની જવાબદારી નિભાવી. 2014માં પાર્ટીની હાર બાદ તેઓ લોકસભામાં કોંગ્રેસના નેતા હતા અને હાલમાં રાજ્યસભામાં વિપક્ષના નેતા છે.
સંસદના નેતાઓનો માર્ગ
ખડગે સંસદ સુધી રોડ માર્ગે ગયા છે. જ્યારે તેઓ ગુલબર્ગાની સરકારી કોલેજમાં અભ્યાસ કરતા હતા ત્યારે તેઓ વિદ્યાર્થી સંઘના મહામંત્રી તરીકે ચૂંટાયા હતા. તેમના કોલેજકાળ દરમિયાન તેમણે કામદારોના અધિકારો માટે અનેક આંદોલનો કર્યા હતા.
તેમની પાસે કાયદાની ડિગ્રી છે. ખડગે 1969માં કોંગ્રેસમાં જોડાયા હતા. આ તે સમય હતો જ્યારે ખડગે સંયુક્ત મઝદૂર સંઘના પ્રભાવશાળી નેતા તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા. સાથે જ તેમને ગુલબર્ગ કોંગ્રેસ કમિટીના પ્રમુખ બનાવવામાં આવ્યા હતા. તેમણે કામદારોની તરફેણમાં ઘણા કેસ પણ લડ્યા છે.
ખડગેએ 1972માં પહેલી ચૂંટણી લડી હતી. તેમણે ગુરમિતકલ બેઠક પરથી વિધાનસભાની ચૂંટણી લડી હતી. આ વિધાનસભા ગુલબર્ગા લોકસભા હેઠળ આવે છે. ત્યારથી લઈને 2019 સુધી ખડગે જે પણ ચૂંટણી લડ્યા તેમાં જીત્યા.
ખડગેને પાંચ બાળકો છે. તેમાંથી એક પ્રિયંક ખડગે છે, જે કર્ણાટક સરકારમાં મંત્રી રહી ચૂક્યા છે.